T24 Dış Haberler
ABD’de Joe Biden idaresinin, Çin işgali tehdidi ile karşı karşıya olan Tayvan’a 1.1 milyar dolar bedelinde silah satışı yapılması için yasama organı Kongre’den müsaade istemeyi planlandığı sav edildi.
ABD merkezli haber sitesi Politico’nun aktardığına nazaran, Biden idaresi, Tayvan’a 60 gemi savar füzesi, 100 havadan havaya füzenin de dahil olduğu kapsamlı bir silah yardımı yapmayı planlıyor.
Çin ve ABD ortasındaki Tayvan tansiyonu, geçen ay ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin başşehir Taipei’yi ziyaretinin akabinde daha da artmıştı. Çin, Pelosi’nin ziyaretinin akabinde birtakım bölgelerde Tayvan’ın karasularını da ihlal edecek biçimde adayı hilal halinde saran büyük tatbikatlar gerçekleştirmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Şurasında Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik bağ tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Şurasında yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek legal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının modülü olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilgiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve öteki memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.